Алакөл ойпатындағы рекреациялық аймақтарды ландшафттық жоспарлаудағы географиялық ерекшеліктер
Қаралымдар: 35 / PDF жүктеулері: 32
DOI:
https://doi.org/10.32523/2616-6771-2025-152-3-142-156Кілт сөздер:
Ландшафты жоспарлау, ландшафты дизайн, демалыс аймағы, экологиялық тұрақтылық, Алакөл көлі, Realtime Landscaping PRO, Sievers алма ағашы, альпі беткейі, тұрақты туризмАңдатпа
Мақалада қоршаған ортаны қорғау шараларындағы ландшафтты жоспарлау мәселелері қарастырылды. Ландшафттық жоспарлау (LP) – белгілі бір географиялық аймақтардағы қауымдастық өмірінің кеңістіктік-уақыттық ұйымдастырылуын зерттейтін ландшафттанудағы ғылыми бағыт. Шаруашылықтың функционалдық аймақтарының ландшафттық құрылымға барынша бейімделуіне қол жеткізу және жаңа оңтайлы антропогендік және мәдени ландшафттарды құру. Аймақтардың ландшафтық ерекшеліктеріне тән экологиялық алғышарттар мен шектеулерді орналастыру және экономикалық дамуды жүзеге асырудың теориясы мен практикасы.
Жұмыстың өзектілігі жергілікті жердің табиғи ортасына бейімделген ландшафтты басқару жүйесін әзірлеу, ерекше қорғалатын кең аумақтарды сақтау, азайып бара жатқан бірегей өсімдіктерді көбейту және қорғау, туристік демалыс аймақтары мен жеке тұрғын үй құрылыстары аумағында эстетикалық көркем-мәдени ландшафтты модельдеу, қалалар мен ауылдарды көгалдандыру, басқаша айтқанда табиғатты ұйымдастыру және т.б. Адам мен табиғаттың қарым-қатынасы өнер мен сұлулықты үйлестіру мәселесі болып табылады.
Бұл зерттеу Қазақстандағы Алакөл көлінің жанындағы «Көңілді демалыс орны» туристік демалыс аймағының ландшафты дизайн жоспарын ұсынады. Жоспар экологиялық тұрақтылыққа, эстетикалық тартымдылыққа және жергілікті флора мен фаунаның интеграциясына басымдық береді. Realtime Landscaping PRO қолданбасын пайдалана отырып, зерттеу демалыс аймақтарын, тұру аймақтарын және экологиялық сезімтал аймақтарды қоса алғанда, алуан түрлі аймақтарды үлгілейді. Сиверс алма ағашы сияқты азайып бара жатқан өсімдік түрлерін өсіруге және альпілік үлгідегі ландшафт жасауға ерекше мән беріледі. Зерттеу аймақтың бірегей географиялық және климаттық жағдайларын, соның ішінде күшті желдің әсері мен су сипаттамаларын ескере отырып, ландшафтты жоспарлаудың теориялық негіздерін қамтиды. Алынған нәтижелер Алакөл аймағындағы туризмді тұрақты дамытуға, аумақтың эстетикалық және экологиялық құндылығын арттыруға ықпал етеді.
Downloads
Әдебиеттер тізімі
Anvar, R.K., Khadian, M.S.D., Khadidzha, U.L.S. (2020). Development of tourism based on landscape optimization as a creative economic activity of the community. Journal of Environmental Management and Tourism 11(4(44)), 937–942. https://doi.org/10.14505/jemt.11.4(44).18
Arys Publishing House. (2004). Encyclopedia. Almaty: Arys.
Asmelash, A.G., Kumar, S. (2019). Assessment of progress in sustainable tourism development: Development and testing of sustainability indicators. Tourism Management 71, 67–83. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2018.09.020
Atsbha, G.A., Satinder, K. (2019). Corrigendum to “Assessing progress of tourism sustainability: Developing and validating sustainability indicators”. Tourism Management 71, 67–83. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2018.09.020
Bondareva, O.B. (2007). Flowerbed and live izgorodi. Donetsk: Stalker.
Bramwell, B., Lane, B. (2015). What drives research in sustainable tourism. Journal of Sustainable Tourism 23(1), 1–3. https://doi.org/10.1080/09669582.2014.986488
Coelho, M.S., Carlos, P.P., Pinto, V.D., Meireles, A., Negreiros, D., Morellato, L.P.C., Fernandez, G.V. (2018). The relationship between functional characteristics of trees and environmental parameters in an archipelago of mountain forests surrounded by rocky meadows. Flora 238, 51–59. https://doi.org/10.1016/j.flora.2017.04.003
Dawa, Z., Zhou, W., Pickett, S.T.A., Guo, C., Yao, Y. (2024). Urbanity mapping reveals the complexity, diffuseness, diversity, and connectivity of urbanized areas. Geography and Sustainability. Elsevier B.V. & Beijing Normal University Press (Group) Co., Ltd. https://doi.org/10.1016/j.geosus.2024.xxxxxx
Description of Alakol Lake. (n.d.). Retrieved from https://qazaqstan3d.kz
Dzhanaleeva, G.M. (2010). Physical geography of the Republic of Kazakhstan. Astana: Arkas.
Fuchs, G., Reichel, A. (2006). Tourist destination risk perception: Israel. Journal of Hospitality and Leisure Marketing 14(2), 83–108. https://doi.org/10.1300/J150v14n02_06
Getting Started with Realtime Landscaping Pro. (2025). Retrieved from https://ideaspectrum.com/landscaping-software-tutorials
Kerimbay, B.S., Dunets, A.N., Baryshnikova, O.N. (2021). Natural potential of landscapes of the Sharyn river basin as the basis for the development of health tourism in Kazakhstan. IOP Conference Series: Earth and Environmental Science 670(1), 012021. https://doi.org/10.1088/1755-1315/670/1/012021
Kerimbay, B.S., Janaleeva, G.M., Kerimbay, N.N. (2020). Tourist and recreational potential of landscapes of the specially protected natural area of Sharyn of the Republic of Kazakhstan // GeoJournal of Tourism and Geosites 28(1), 67–79. https://doi.org/10.30892/gtg.28105-452
Kerimbay, B.S., Sadvakassova, S., Dunets, A. (2022). Influence of the hydrological regime on the state of floodplain geosystems of the Sharyn River. Siberian Journal of Life Sciences and Agriculture 14(3), 355–376. https://doi.org/10.12731/2658-6649-2022-14-3-355-376
Kolbovsky, E.Yu. (2008). Landscape planning. Moscow: Akademiya.
Lin, L., Di L., Zhang Ch., Guo L., Zhao H., Islam D., Li H., Liu Z., Middleton G. (2024). Modeling urban redevelopment: A novel approach using time-series remote sensing data and machine learning. Geography and Sustainability 5(2), 211–219. https://doi.org/10.1016/j.geosus.2024.xxxxxx
Otdykh na Alakole. (n.d.). Retrieved from https://algritravel.kz/alakol
Quint, I. (2010). I will create landscape design for the computer. St. Petersburg: Peter.
Realtime Landscaping Pro. (n.d.). Retrieved from https://softfamous.com/realtime-landscaping-pro
Reyes, K.T.D. L., Dael, R.J. (2023). Influence of destination image and tourist satisfaction on destination loyalty. British Journal of Multidisciplinary and Advanced Studies: Business and Management Sciences 4(3), 46–61.
Sapelin, A. (n.d.). 10-stage design in small. Moscow: AST.
Shikanyan, T. (2018). Landscape design: My own with hands—from the project to the embodiment. Moscow: Eksmo.
Smalley, I., Markovic, S., O’Hara-Dhand, K., Wynn, P., Loess, G. (2010). A man from Bendery: L. S. Berg as geographer and loess scholar. Geologos 16(2), 111–119.
Ustelimova, S.V. (2003). Landscape design. Moscow: Veche.
Zhang, H., Wu, Y., Buhalis, D. (2018). A model of perceived image, memorable tourist experiences, and revisit intention. Journal of Destination Marketing & Management 8, 326–336. https://doi.org/10.1016/j.jdmm.2017.06.001
Zhu, L., Zhan L., Li Sh.K. (2021). Is sustainable development feasible for tourist destinations? An empirical study of the relationship between ecological competitiveness and tourism growth. Sustainable Development 29(1):66-78. https://doi.org/10.1002/sd.2131
Жүктеулер
Жарияланды
Журналдың саны
Бөлім
Лицензия
Авторлық құқық (c) 2025 B. Kerimbay, K. Baymyrzaev, N. Kerimbay, E. Tokpanov, A. Issabaev (Author)
Бұл жұмыс Creative Commons Attribution-Коммерциялық емес 4.0 халықаралық лицензиясы.
